سیاست اخلاقی مجله شهرسازی و مهندسی
مجله شهرسازی و مهندسی با احترام به قوانین اخلاق در نشریات تابع قوانین کمیتۀ اخلاق در انتشار (COPE) می باشد و از آیین نامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی می نماید.
فهرست مطالب:
مسئولیت و ملاحضات اخلاقی سردبیران
ملاحظات اخلاقی نویسندگان
ملاحظات اخلاقی داوران
گزارش روابط و فعالیت ها
نقش نویسندگان و مشارکت کنندگان
اخلاق نشر
سرقت علمی و ادبی
مجوز
حقوق نویسندگان
کپی رایت
تضاد منافع
مسئولیت ها و ملاحظات اخلاقی سردبیران
سردبیران می بایست:
مسئولیت هر گونه مطلب چاپ شده در مجله را به عهده بگیرند.
در جهت نیاز های خوانندگان و نویسندگان تلاش کنند.
در جهت پیشبرد مجله تلاش کنند.
با توجه به روند های موجود از کیفیت مطالب چاپی اطمینان حاصل کنند.
از آزادی بیان دفاع کنند.
یکپارچگی پیشینه آکادمیک مجله را حفظ کنند.
از تحت شعاع قرار گرفتن استاندارد های اخلاقی و فکری توسط نیاز های مالی جلوگیری کنند.
همواره تصحیحات، توضیحات، پس گیری مقالات، و عذرخواهی در صورت نیاز را با علاقه ارایه دهند.
ملاحظات اخلاقی نویسندگان:
نویسندگان نباید هیچ گونه اطلاعات ساختگی اعم از خام و یا پردازش شده در اثر ارسالی خود داشته باشند.
صداقت علمی باید توسط همه نویسندگان رعایت شود. هر گونه استفاده از منابع قبلی خواه چاپ شده خواه نشده باید توسط نویسندگان در اثر با قید منبع ذکر شود.
هیچ گونه نمودی از تبعیض قومی، فرهنگی، ملی، جنسی، هویتی، سنی، زبانی و پزشکی نباید در اثر وجود داشته باشد و در غیر این صورت اثر در مرحله اول رد خواهد شد.
همه نویسندگان باید موافقتنامه شرکت کنندگان در تحقیق خود را دریافت نموده باشند. به همین منوال نیز حفظ حقوق شخصی شرکت کنندگان و همچنین شخصی سازی هویت آنها باید به دقت توسط نویسندگان در نظر گرفته شود.
ملاحظات اخلاقی داوران:
داوران می بایست:
تنها به داوری نسخ اولیه ی مقاله هایی بپردازند که در حیطه ی توانایی حرفه ای آنان می گنجد و همچنین قادر به انجام آنها در زمان معلوم هستند.
به محرمانه بودن اطلاعات داوری همتا احترام گذاشته و هیچ یک از اطلاعات نسخ اولیه را در هر یک از مراحل داوری فاش نکنند.
از اطلاعات به دست آورده هنگام داوری به نفع خود یا هر شخص یا سازمان دیگری استفاده نکنند و همچنین از این اطلاعات برای آسیب زدن و یا بی اعتبار جلوه دادن دیگران استفاده ننمایند.
ناسازگاری های بالقوه با علایق مجله را اطلاع دهند و یا اگر در زمینه یکی از ناسازگاری ها اطمینان حاصل نشده است با مجله مکاتبه کرده تا مطمئن شوند.
اجازه ندهند که داوری آنها تحت تاثیر مسایلی چون ملیت، مذهب، باورهای سیاسی، جنسیت و یا دیگر مسایل این چنینی مربوط به نویسنده قرار گیرد.
در نقدها بی طرف و سازنده باشند و از خشونت کلامی، اصطلاحات زننده و توهین آمیز پرهیز کنند.
درک صحیحی از دو طرفه بودن فرآیند داوری همتا داشته و سهم خود از کار را در زمان مشخص شده انجام دهند.
جعل هویت شخصی دیگر در حین فرایند داوری سوء رفتار و بسیار جدی تلقی می شود.
در زمان مشخص شده پاسخگو باشند، به خصوص اگر قادر به انجام داوری نیستند.
اگر توانایی حرفه ای لازم را برای انجام داوری ندارند اطلاع دهند.
تنها در صورتی با داوری موافقت کنند که توانایی انجام آن تحت یک جدول زمان تفاهم شده را داشته باشند.
هرگونه ناسازگاری با علایق را اطلاع دهند.
در موارد ناسازگاری در داوری از خط مشی مجله پیروی کنند.
نسخ اولیه ای را که پیشتر برای مجلات دیگر داوری کرده اند بطور کامل از ابتدا داوری کنند چرا که امکان تغییرات زیادی بین دو ارائه مختلف وجود دارد.
اطمینان حاصل کنند که پیشنهادات آنان مبنی بر داور جایگزین بر طبق تناسب آنان و نه موارد شخصی باشد.
از قبول داوری نسخه ی اولیه ای که فقط به منظور کسب اطلاعات در آن مورد، و نه داوری واقعی، تمایل به داوری آن دارند بپرهیزند.
اگر قادر به داوری بی طرفانه نیستند از قبول کار پرهیز کنند.
اگر به هر نحوی در پژوهش نقشی داشته اند از داوری آن پرهیز کنند.
اگر خود پژوهشی، شبیه به نسخه اولیه ارائه شده، در دست انجام دارند و یا به مجله دیگری ارائه کرده اند، از داوری کار خودداری کنند.
اگر هنگام داوری با ناسازگاری مواجه شدند که هنگام قبول کار آشکار نبود بلافاصله به مجله اطلاع دهند.
اگر قادر به داوری در مورد تمام قسمت های نسخه اولیه نیستند بلافاصله به مجله اطلاع دهند.
از داخل کردن اشخاص دیگر، از جمله دانشجویان و محقین تحت آموزش خود، در داوری بدون کسب اجازه از مجله خودداری کنند.
کل نسخه اولیه ارائه شده و نقدهای آن را محرمانه نگه دارند.
در مورد داوری دو سو ناشناس اگر به هویت نویسنده مشکوک هستند، و این امر باعث ناسازگاری خاصی می شود، مراتب را به مجله اطلاع دهند.
اگر هنگام داوری به بی قاعدگی خاص و یا نکته اخلاقی در مورد جنبه های مختلف کار برخوردند، بلافاصله به مجله اطلاع دهند.
از روی قصد داوری را طولانی تر از حد زمان بندی تعیین شده نکنند.
اطمینان حاصل کنند که داوری آنان بر اساس خصوصیات کار ارائه شده و نه تحت تاثیر مسائل شخصی، مالی و یا ناسازگاری های دیگر باشد.
از تماس با نویسندگان کار بدون کسب اجازه از مجله خودداری نمایند.
انتظارات هنگام آماده کردن گزارش داوری:
سازنده و بی طرف بوده و نویسندگان را از نظرات سازنده خود برای بهتر کردن نسخه اولیه آگاه سازند.
از ارائه نظرات توهین آمیز و اتهامات بی پایه و اساس خودداری کنند.
بطور جزئی به نقد بپردازند و در مورد نظرات کلی از شواهد مرتبط برای اثبات عقیده خود استفاده نمایند.
از حساسیت های ناشی از موارد مرتبط با زبان، به خصوص در مورد نویسندگانی که به زبان مادری خود نمی نویسند، آگاهی کامل داشته باشند.
تحقیقات مازاد اساسی و مورد نیاز برای اثبات ادعاهای مطرح شده در نسخه اولیه را دقیقا مشخص نمایند.
گزارش را به نحوی ننویسند که به گونه ای منفی و غیر عادلانه در مورد شخص خاصی باشد.
اطمینان حاصل کنند که نظرات و پیشنهاداتشان برای سردبیر مجله و نویسنده نسخه اولیه، هماهنگ و یکسان باشند.
از پیشنهاد استناد به کار خود داور، تنها برای بالا بردن میزان استنادات مقاله خود، پرهیز کنند.
گزارش روابط و فعالیت ها
نویسنده مسئول، به نمایندگی از همه نویسندگان مشترک، باید موارد زیر را در فرم عدم تعارض منافع اعلام کند:
روابط و فعالیت های نویسندگان؛ منابع پشتیبانی مقاله، از جمله نام حامیان مالی همراه با توضیحاتی درباره نقش آن منابع، در صورت وجود، نقش همکاران و پشتیبان و حامیان در طراحی مطالعه؛ جمع آوری، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها؛ نوشتن گزارش؛ هرگونه محدودیت در مورد ارسال گزارش برای انتشار؛ یا بیانیه ای مبنی بر اینکه منبع پشتیبان هیچ گونه دخالت یا محدودیتی در مورد انتشار نداشته است. آیا نویسندگان به دادههای مطالعه دسترسی داشتند یا خیر، با توضیح ماهیت و میزان دسترسی، از جمله اینکه آیا دسترسی ادامه دارد یا خیر.
نقش نویسندگان و مشارکت کنندگان
هر نویسنده باید به اندازه کافی در کار مشارکت داشته باشد تا مسئولیت کل محتوا را بر عهده بگیرد. اعتبار تالیف باید فقط بر اساس موارد زیر باشد:
1) فرد کمک قابل توجهی به مفهوم یا طراحی اثر؛ یا کسب، تجزیه و تحلیل، یا تفسیر داده ها برای پژوهش انجام داده باشد؛
2) فرد در تهیه پیش نویس اثر یا بازنگری انتقادی آن برای محتوای فکری همکاری کرده باشد؛
3) فرد در تدوین و تایید نهایی نسخه ای که قرار است منتشر شود همکاری و کمک شایانی کرده باشد؛
4) فرد در مورد پاسخگو بودن در مورد تمام جنبه های کار در حصول اطمینان از اینکه سوالات مربوط به صحت یا یکپارچگی هر بخشی از کار به درستی بررسی و حل شده است موافقت داشته باشد؛
شرایط 1 تا 4 همه باید رعایت شود. همه کسانی که چهار معیار را دارند باید به عنوان نویسنده معرفی شوند و نام آنها باید در صفحه عنوان درج شود.
نویسنده مسئول موظف است مشارکت نویسندگان مشترک را در فرم تعهدنامه شرح دهد و همه نویسندگان مشارکت کننده در مقاله باید این فرم را به صورت دیجیتالی امضا کنند. معیارهای مورد استفاده برای تعیین ترتیب نویسندگان ممکن است متفاوت باشد و باید به طور جمعی توسط نویسندگان تصمیم گیری شود. با این حال، اگر نویسندگان پس از ارسال دستنوشته (قبل از پذیرش) درخواست حذف یا اضافه کردن نویسنده را داشته باشند، سردبیر مجله باید برای تغییر درخواست شده از همه نویسندگان فهرستشده و از نویسنده حذف یا اضافه، توضیح و امضای فرم تغییر تألیف را دریافت کند.
نویسنده مسئول فردی است که مسئولیت اصلی ارتباط با دفتر مجله را در طول فرآیند ارسال مقاله، بررسی همتایان، و انتشار به عهده می گیرد. نویسنده مسئول معمولاً اطمینان میدهد که همه الزامات اداری مجله، مانند ارائه جزئیات تألیف، تأیید کمیته اخلاق، و افشای روابط و فعالیتها، به درستی تکمیل و گزارش شدهاند، اگرچه ممکن است این وظایف به یک یا چند نویسنده مشترک محول شود. در صورتی که نسخه خطی برای انتشار پذیرفته شود، نویسنده مسئول نسخه اثبات شده را بررسی می کند، اگرچه یک نسخه از گفتگوها برای همه نویسندگان مشترک ارسال خواهد شد. نویسنده مسئول نیز باید پس از انتشار در دسترس باشد تا به نقدهای اثر پاسخ دهد و با هرگونه درخواستی از مجله برای داده یا اطلاعات اضافی در صورتی که سؤالاتی در مورد مقاله پس از انتشار مطرح شود همکاری کند.
اخلاق نشر
مجله شهرسازی و مهندسی تابع کمیتۀ بینالمللی اخلاق نشر (COPE) است و اصول اخلاقی انتشار مقالات در این نشریه براساس قوانین این کمیته تنظیم شده است و در صورت بروز مشکل براساس این قوانین رفتار خواهد شد، برای اطلاعات بیشتر دربارۀ اصول اخلاقی انتشار مقالات علمی به https://publicationethics.org/oversight مراجعه فرمایید.
سرقت علمی و ادبی
مجله شهرسازی و معماری (JUPA) برای شناسایی و جلوگیری از سرقت ادبی در مقالات مجلات، کلیه مقالات ارسالی در هر دو مرحله ارسال و پذیرش با نرم افزار Smaim Noor و iThenticate بررسی خواهند شد. کپی برداری نباید بیش از 10٪ باشد.
مجله شهرسازی و مهندسی، هیچ گونه گذشتی در زمینه دزدی ادبی نشان نداده و تمامی مقالات دریافتی را مورد بررسی و مطالعه قرار داده تا از مبرا بودن این آثار از دزدی ادبی اطمینان حاصل کند. لازم به ذکر است که مجله شهرسازی و مهندسی از تعاریف و دستورالعمل های کمیته اخلاقیات در انتشارات (COPE) پیروی می کند. برای دسترسی کامل به این دستورالعمل ها، تعاریف و قوانین می توانید به آدرس http://www.publicationethics.org/resources مراجعه فرمایید.
مجله شهرسازی و مهندسی از تعریف زیر در حیطه دزدی ادبی که توسط انجمن روانشناسی آمریکا در کتاب راهنمای انتشار (ویرایش ششم) منتشر شده است تبعیت می کنند:
استفاده از ایده ها، کلمات، و یا کل محصول بدون ارجاع به منبع اصلی، و استفاده از آن به عنوان ایده ها، کلمات، و محصول خود بصورت یک ایده یا محصول جدید که توسط شخص دیگری غیر از نویسندگان اصلی تولید شده است.
به عنوان یک واژه کلی، دزدی ادبی، مفاهیم مختلفی را در می گیرد:
کپی لغت به لغت: کپی کردن لغت به لغت، بصورت کلی یا جزئی، بدون استفاده از نشان نقل قول و یا ارجاع به منبع اصلی.
تاویل سطحی یا ناکافی: گرفتن ایده ها از منبع اصلی و تغییر ساختار لغات آن به نحوی که شیوه ی نثر نویسنده اصلی همچنان محسوس باشد.
دزدی ادبی مطالب تصویری: استفاده از نمودار ها، عکس ها، یا جداول، بصورت کلی یا جزئی، بدون ارجاع.
تاویل بدون ارجاع: گرفتن ایده ها از منبع اصلی و سپس تولید مطلب با نثر خود بدون رعایت اصول ارجاع و یا نقل قول.
لازم به ذکر است مجله شهرسازی و مهندسی، بدون توجه به منبع، هر گونه اثر بدون ارجاع یا نقل قول به منبع اصلی را دزدی ادبی تلقی می کند. این آثار عبارتند از: نویسندگانی که آثارشان چاپ شده یا چاپ نشده، تز ها و پایان نامه های چاپ شده یا چاپ نشده، سخنرانی ها، آثار خود نویسنده، فایل های پاورپوینت (PowerPoint) مطالب تصویری آموزشی، مقالات ژورنال های علمی، مجلات و روزنامه ها و غیره.
مجله شهرسازی و مهندسی تمامی مقالات ارائه شده را در دو نوبت با دقت بررسی نموده و با هرگونه دزدی ادبی در هر مرحله از انتشار برخورد می نماید:
به محض رویت دزدی ادبی در مقالات تازه ارائه شده، کمیته ویرایش ژورنال به تصمیم گیری در این باره می پردازد. در صورتی که دزدی ادبی رویت شده به عنوان یک اشتباه تلقی شود، بلافاصله به نویسندگان اطلاع داد شده و امکان تصحیح برای آنان فراهم می شود. در صورتی که دزدی ادبی از روی قصد تشخیص داده شود، به نویسندگان اطلاع داد شده و نام آنان در لیست سیاه مجله شهرسازی و مهندسی قرار می گیرد. نویسندگانی که دزدی ادبی آنان تشخیص داده شود از ارسال آثار خود به مجله شهرسازی و مهندسی برای 5 سال محروم خواهند بود.
در مواردی بسیار نادر که اثری شامل دزدی ادبی چاپ شده باشد در کنار عواقب اشاره شده، اثر مربوطه بلافاصله از سایت مجله شهرسازی و مهندسی خارج شده و این امر بصورت رسمی از طریق سایت مجله شهرسازی علنی خواهد شد.
مجوز
مجله شهرسازی و مهندسی از طرح دسترسی آزاد حمایت می کند. چکیده و متون کامل (فرمت PDF) کلیه مقالات منتشر شده توسط مجله شهرسازی و مهندسی بلافاصله پس از انتشار در دسترس همگان است. استفاده مجدد و انتشار مقالات منتشر شده مجله شهرسازی و مهندسی (متن اصلی، جداول و شکل ها) تحت مجوز بین المللی Creative Commons مجاز است: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.
کاربران در کپی و توزیع مجدد مقالات منتشر شده مجله شهرسازی و مهندسی در هر رسانه یا قالبی تحت شرایط و ضوابط مجوز بین المللی Creative Commons آزادند، اما باید استناد کتابشناختی مناسب از مقالات منتشر شده مجله شهرسازی و مهندسی را در آثار خود ارائه دهند.
حقوق نویسندگان
مجله شهرسازی و مهندسی به حفظ حقوق مولفین و نویسندگان برابر با استنانداردهای کریتیو کامینز (CC BY 4.0) متعهد است.
کپی رایت
قانون کپی رایت برای مقالات مجله شهرسازی و مهندسی محفوظ است؛ نویسنده(ها) و دارنده(ها)ی حق نسخه برداری به همه کاربران حق دسترسی دائمی، رایگان، غیرقابل فسخ، جهانی و مجوز کپی، استفاده، توزیع، انتقال و نمایش اثر به صورت عمومی و ساختن آن را منوط به ذکر دقیق ماخذ اعطا می کنند.
نویسندهی مقالهای که مقالهاش در مجله شهرسازی و مهندسی منتشر شده است، به انتشار همان مقاله در نشریه دیگری مجاز نیست و حق پیگرد قانونی برای مجله شهرسازی و مهندسی محفوظ است. چنانچه نویسندۀ مقالۀ منتشر شده در مجله شهرسازی و مهندسی، مقالهاش را در یک کتاب مجموعه مقالات چاپ کند، باید مأخذ مجله شهرسازی و مهندسی را در آن ذکر کرده باشد؛ عدم ذکر مأخذ مجله شهرسازی و مهندسی، حق پیگرد را برای مدیریت نشریه شهرسازی و مهندسی محفوظ خواهد داشت.
تضاد منافع
نویسندگان موظفند همه روابط یا علایق مرتبط با کار خود را افشا کنند. همه دستنوشتههای ارسالی باید دارای بخش «تضاد منافع» در انتهای مقاله باشند که تمام تضاد منافع مالی و غیر مالی را فهرست میکند. در مواردی که نویسندگان هیچ تضاد منافعی ندارند، بیانیه باید به این صورت باشد: «نویسندگان اعلام میکنند که تضاد منافع ندارند». زمانی که تفسیر نویسندگان از دادهها یا ارائه اطلاعات ممکن است تحت تأثیر روابط شخصی یا مالی آنها با افراد یا سازمانهای دیگر باشد، منافع رقابتی وجود دارد. نویسندگان باید هرگونه منافع رقیب مالی و همچنین هرگونه منافع رقیب غیرمالی را که در صورت عمومی شدن آنها پس از انتشار مقاله باعث شرمساری آنها شود را افشا کنند. منافع رقیب مالی شامل (اما محدود به موارد زیر نمی شود):
- کمک های مالی تحقیقاتی از آژانس های تأمین مالی (حمایت کننده مالی تحقیق و شماره کمک مالی مورد نیاز است)
- حمایت مالی از برنامه های آموزشی
- استخدام یا مشاوره
- سمت در هیئت مشورتی یا هیئت مدیره یا سایر انواع روابط مدیریتی
- روابط مالی، به عنوان مثال دریافت بازپرداخت، کارمزد، بودجه یا حقوق از سازمانی که ممکن است به هر طریقی از انتشار مقاله سود یا ضرر مالی داشته باشد، چه در حال حاضر یا در آینده.
- حقوق مالکیت معنوی (به عنوان مثال حق ثبت اختراع، حق چاپ و حق امتیاز از این حقوق)
- دارایی های همسر و/یا فرزندانی که ممکن است منافع مالی در کار داشته باشند